Zawody Pucharu Świata składają się na ogół z dwóch serii skoków. W pierwszej z nich startuje pięćdziesięciu skoczków, którzy zajęli najlepsze miejsca w serii kwalifikacyjnej. Jednak piętnastu zawodników zajmujących najlepsze miejsca w klasyfikacji Pucharu Świata nie musi uczestniczyć w kwalifikacji mając zapewniony start w konkursie. Czyli pozostali skoczkowie, aby zakwalifikować się do konkursu muszą być w pierwszej 35-tce. Jeśli z jakichś powodów (np. duży wiatr) drugi skok nie odbędzie się, to punkty otrzymuje trzydziestu najlepszych zawodników z pierwszej serii. Aby konkurs był ważny, musi się odbyć przynajmniej jedna seria skoków, w której wystartują wszyscy zakwalifikowani do konkursu zawodnicy.
Oprócz konkursów indywidualnych rozgrywane są także drużynowe konkursy skoków. Drużyna składa się z czterech zawodników, którzy oddają po dwa skoki. Najpierw skaczą wszyscy zawodnicy zgłoszeni jako pierwsi w swoich drużynach, później skaczą drudzy zawodnicy itd. Następnie odbywa się druga seria na identycznych, jak pierwsza, zasadach. Do niedawna w punktacji ogólnej uwzględniano wyniki trzech najlepszych zawodników w drużynie. Od roku bodajże 1998 uwzględnia się wyniki wszystkich czterech zawodników. Pierwszy drużynowy konkurs skoków rozegrano w roku 1988 na olimpiadzie w Calgary w Kanadzie.
W Turnieju Czterech Skoczni, aby przejść do rundy finałowej (30 zawodników) zawodnicy skaczą w parach tzn. 1 z 50, 2 z 49, 3 z 48 itp. Zwycięzcy par + 5 przegranych z najlepszymi notami wchodzi do finałowej trzydziestki. W drugiej serii zawodów bierze udział 30 zawodników, którzy zajęli najlepsze miejsca w pierwszej serii. Zawodnicy biorący udział w serii finałowej otrzymują, po zakończeniu konkursu punkty Pucharu Świata. Punktacja w samym Turnieju Czterech Skoczni to po prostu suma wszystkich pkt. zdobytych podczas czterech turniejów.
Punktacja zawodów rozgrywanych na Mistrzostwach Świata, Zimowych Igrzyskach Olimpijskich oraz w krajowych mistrzostwach nie jest wliczana do klasyfikacji generalnej Pucharu Świata.
Punktacja indywidualna w PŚ
Punktacja indywidualna w PŚ
miejsce
1
100
2
80
3
60
4
50
5
45
6
40
7
36
8
32
9
29
10
26
11
24
12
22
13
20
14
18
15
16
16
15
17
14
18
13
19
12
20
11
21
10
22
9
23
8
24
7
25
6
26
5
27
4
28
3
29
2
30
1
Zawody drużynowe też posiadają swoją punktacje. Oprócz sezonu 2000/01. w którym FIS eksperymentowała, normalna punktacja drużynowa polega na podliczeniu sumy wszystkich punktów PŚ skoczków z danego kraju dodając do tego punkty przyznane za osiągnięcia w konkursie drużynowym.
Punktacja drużynowa w PŚ
Punktacja drużynowa w PŚ
miejsce
punkty
1
400
2
350
3
300
4
250
5
200
6
150
7
100
8
50
Odległość a nota punktowa
Po zmierzeniu odległości skoku liczy się jego długość od punktu "K" - punkt konstrukcyjny = 60 pkt. w klasyfikacji. Do noty łącznej wlicza się notę za długość skoku i styl. Za każdy metr dalej lub bliżej od punktu "K" otrzymuje +1,8 lub 1,8 pkt. na dużej skoczni K120, a +2,0 lub -2,0 na mniejszych skoczniach (mamucie o punkcie "K185" 1.2 pkt). Do tego dodaje się notę za styl, przyznawaną przez 5 sędziów (2 skrajne noty są odrzucane - skala 0 - 20 pkt - a 3 pozostałe dodaje się do ogólnej punktacji zawodnika).
Od sezonu 2010/11 do noty za skok i styl dodaje się lub odejmuje punkty z przelicznika za siłę i kierunek wiatru oraz za ewentualną zmianę wysokości najazdu. Każda skocznia ma swój własny przelicznik.
Stare zasady liczenia punktów:
1979/80 – W tym sezonie zasadniczo zaliczano 13 najlepszych startów, z tym że tyle razy punktował tylko Hubert Neuper. Dlaczego więc odrzucano wyniki innym zawodnikom. Otóż, co miało być potem regułą, z trzech szwajcarskich konkursów, nigdy nie liczono tego najgorszego(wśród tych, którzy punktowali we wszystkich trzech).
1980/81 – Zaliczano wówczas 10 najlepszych startów. Oczywiście, jeśli ktoś punktował w trzech "Szwajcarach”, to jednym z odrzuconych był właśnie ów najgorszy występ. I to nawet wówczas, gdy ktoś w 10 startach nie punktował(a także wtedy, gdy nie był to jeden z 5 najgorszych wyników). Z tym sezonem wiąże się ciekawa historia. Otóż na stronie www.skijump-db.net z tabeli wyniki, iż Johanowi Saertre zaliczono 15 występów. Jest to bardzo mylące. Zainteresował mnie fakt, iż w tabeli widnieje na 6 miejscu ze 182 punktami, podczas gdy np. trzeci Bulau ma 179. Po przeliczeniu według zasad opisanych powyżej Saertre miałby 142 punkty i taki wynik (zresztą zamieszczony na www.fis-ski.com) należy uznać za słuszny.
1981/82 – Wtedy to pierwszy raz zastosowano podział sezonu. Do konkursu w Engelbergu włącznie liczono 7 najlepszych wyników, po nim liczono 5. Z tym że na trzy konkursy w Bad Mittendorf zaliczano najwyżej dwa (podobnie jak to zwykle bywało z konkursami szwajcarskimi)
1982/83 – Do konkursu w Engelbergu włącznie zaliczano 7 najlepszych konkursów, ze zwykłym zastrzeżeniem co do Szwajcara. Po nim – 5.
1983/84 – Tu sytuacja jest w miarę prosta – do konkursów japońskich wliczano 5 konkursów, po nich – tyle samo
1984/85 – Ten sezon wzbudził moje największe wątpliwości i jako jedyny nie zostawił mi stuprocentowej pewności. Do konkursu w Cortinie d`Ampezzo wliczano 5 konkursów i tutaj pewność się kończy. Najłatwiej przyjąć tezę, iż w bazie Koizumiego są błędy (które tam rzeczywiście występują) i że należy wliczać 6 najlepszych startów po tym konkursie. Wtedy nie wpłynęło by to na kolejność: Nykaenen miałby 229 (nie 224), Vettori – 180 (nie 176), Ploc – 121 (nie 117), Akimoto – 96 (nie 89), Bergerud – 90 (nie 88). Niemniej – to najbardziej dyskusyjny sezon
1985/86 – Do Sapporo włącznie – wliczano 5 konkursów, po nim – 6 ze zwykłym zastrzeżeniem szwajcarskim.
1986/87 – Do Sapporo wliczano 9 konkursów, a po – 6
1987/88 – do końca Turnieju 4 Skoczni wliczano skoczkom 7 najlepszych wyników, potem odrzucano tylko najgorszego "Szwajcara”
1989/90 – właśnie ten sezon był kluczem do "szwajcarskiego casusu” otóż tu odrzucano tylko ów najgorszy z 3 konkursów, co natchnęło mnie do sprawdzenia innych sezonów.
Myślę, iż rzuca to snop światła na stare Puchary Świata. Miejmy też nadzieję, iż zagadkowy sezon 1984/85 również zostanie jakoś "rozpracowany” i zagadka FIS przejdzie do historii.
